Lái xe đêm luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro do tầm nhìn hạn chế và sự mệt mỏi của người lái. Đặc biệt khó khăn hơn đối với người hiếm khi di chuyển vào ban đêm. Chỉ một khoảnh khắc mất tập trung cũng có thể dẫn đến rủi ro khó lường. Bài viết này tổng hợp kinh nghiệm lái xe ban đêm an toàn và những việc cần chuẩn bị cho chuyến hành trình. Qua đó, chủ động phòng tránh nguy hiểm, nâng cao sự tự tin khi cầm lái vào ban đêm.
Vì sao lái xe ban đêm tiềm ẩn nhiều rủi ro?
- Tầm nhìn hạn chế: Vào ban đêm mắt không còn được hỗ trợ bởi ánh sáng tự nhiên nên khả năng quan sát giảm rõ rệt. Đèn pha và đèn đường chỉ chiếu sáng một phạm vi nhất định, khiến tài xế khó nhận diện sớm chướng ngại vật, biển báo hoặc người đi bộ từ xa.
- Khó thích nghi khi thay đổi độ sáng: Trong môi trường ánh sáng yếu, mắt phải mất nhiều thời gian hơn để điều chỉnh. Khi bất ngờ gặp ánh sáng mạnh người lái có thể bị lóa hoặc “mù tạm thời”, gây mất kiểm soát.
- Ảnh hưởng từ trang bị tiện nghi: Đèn đồng hồ, màn hình giải trí hoặc đèn trần quá sáng dễ tạo hiệu ứng lóa, phản chiếu hình ảnh lên kính lái làm giảm khả năng quan sát bên ngoài.
- Thể trạng và thị lực người lái: Ban đêm, cơn buồn ngủ hay sự mệt mỏi khiến tốc độ phản xạ chậm hơn. Nguy hiểm hơn nếu người lái có thị lực yếu càng khó quan sát rõ ràng trong điều kiện thiếu sáng, dễ xử lý sai tình huống bất ngờ.
Kinh nghiệm lái xe ban đêm an toàn
Điều chỉnh đèn chiếu xa/gần phù hợp
Một kinh nghiệm quan trọng khi lái xe ban đêm an toàn là điều chỉnh đèn chiếu xa/gần đúng chuẩn. Đèn pha quá cao dễ gây chói cho xe đối diện. Trong khi đèn quá thấp làm hạn chế tầm nhìn.
Khi căn chỉnh, nên đỗ xe trên mặt phẳng, chiếu ánh sáng vào tường để điều chỉnh độ cao và góc sáng cân đối hai bên. Trong thực tế, đèn pha chỉ nên bật ở những đoạn đường vắng, tối để mở rộng tầm quan sát. Thói quen này vừa giúp người lái chủ động nhận thấy tình huống bất ngờ vừa an toàn cho người khác.
Di chuyển tốc độ an toàn
Để lái xe đêm an toàn là nên điều chỉnh tốc độ phù hợp và giữ khoảng cách hợp lý với xe phía trước. Ban đêm, tầm nhìn hạn chế khiến người lái khó phát hiện sớm chướng ngại vật. do đó tốc độ nên giảm thấp hơn so với ban ngày để có đủ thời gian xử lý tình huống bất ngờ.
Đặc biệt, khi đi qua khu dân cư, đoạn đường cong hoặc giao lộ, việc kiểm soát tốc độ càng cần được chú trọng. Song song đó, giữ khoảng cách xa hơn bình thường giúp tăng quãng đường phanh, hạn chế va chạm khi xe trước bất ngờ giảm tốc hoặc đổi hướng. Đây là thói quen đơn giản nhưng quyết định lớn đến sự an toàn khi lái xe ô tô ban đêm.
Không nhìn trực diện vào đèn pha xe ngược chiều
Kinh nghiệm lái ô tô an toàn ban đên quan trọng là tuyệt đối không nhìn trực diện vào đèn pha xe ngược chiều. Ánh sáng mạnh có thể gây “mù tạm thời”, làm mất tầm nhìn và phản xạ chậm với những trường hợp bất ngờ.
Thay vào đó, nên hướng mắt về mép phải đường hoặc vạch kẻ đường. Việc này vừa giúp giữ đúng làn, vừa hạn chế tác động từ ánh sáng chói. Đồng thời, nên chú ý giảm tốc độ khi xe đối diện tiến lại gần để có đủ thời gian xử lý tình huống.
Hạn chế vượt xe trên đường tối
Khi lái ô tô ban đêm nên hạn chế vượt xe trên đường tối. Tầm nhìn kém và ánh sáng đèn pha dễ làm sai lệch khoảng cách, khiến việc vượt xe tiềm ẩn nguy cơ va chạm cao. Ngoài ra, đường tối thường ẩn nhiều ổ gà, vật cản khó nhận biết kịp thời. Thay vì mạo hiểm, người lái tốt nhất nên giữ tốc độ ổn định, duy trì khoảng cách hợp lý. Chỉ vượt xe khi có đủ tầm quan sát rõ ràng, tín hiệu an toàn đầy đủ.
Chú ý biển báo giao thông
Để đảm bảo an toàn khi chạy xe buổi tối nên luôn tập trung và chú ý quan sát biển báo giao thông. Trong điều kiện ánh sáng yếu, biển báo phản quang hoặc có đèn hỗ trợ là tín hiệu quan trọng giúp người lái điều chỉnh tốc độ, nhận biết nguy hiểm.
Việc tuân thủ biển giới hạn tốc độ là rất quan trọng khi lái xe đêm. Điều này không chỉ giảm rủi ro tai nạn mà còn giúp người lái chủ động hơn trước các diễn biến bất ngờ trên đường.
Hạn chế sử dụng điện thoại khi lái xe
Hạn chế tối đa việc dùng điện thoại khi lái ô tô ban đêm. Ánh sáng yếu vốn đã làm tầm nhìn giảm, nếu vừa lái vừa nghe gọi hay nhắn tin, tài xế dễ mất tập trung, phản ứng chậm với các tình huống xảy ra trên đường.
Chỉ vài giây liếc mắt vào màn hình cũng đủ khiến xe đi lệch làn hoặc bỏ sót chướng ngại vật. Hơn hết, vào ban đêm tốc độ xử lý thông tin của mắt và não chậm hơn, nên mọi sự phân tâm đều nguy hiểm gấp nhiều lần.
Giữ sự tỉnh táo khi lái xe ban đêm
Nghỉ ngơi nếu mệt mỏi
Để giữ trạng thái sức khoẻ tốt nhất khi lái xe ban đêm, nên dừng lại nghỉ ngơi ngay khi cảm thấy mệt mỏi. Buồn ngủ hay nặng mắt sẽ khiến cơ thể phản xạ chậm, dễ rơi vào trạng thái ngủ gật, ngủ chập chờn. Hiện tượng này thường chỉ kéo dài vài giây nhưng cực kỳ nguy hiểm.
Theo kinh nghiệm của những người lái xe tải ban đêm lâu năm chia sẻ, chỉ cần một giấc ngủ ngắn 15 – 20 phút hoặc vận động nhẹ, sẽ giúp lấy lại sự tỉnh táo. Tuyệt đối không cố gắng lái xe khi thể trạng mệt mỏi. Đây chính là các bảo vệ an toàn cho bản thân và cả những người tham gia giao thông khác.
Không lái xe sau khi dùng rượu, bia, chất kích thích
Nguyên tắc vàng để lái xe ban đêm an toàn là tuyệt đối không điều khiển bất kỳ loại phương tiện nào ngay sau khi uống rượu, bia hay dùng chất kích thích. Những chất này làm giảm phản xạ, suy yếu khả năng quan sát và khiến người lái dễ rơi vào tình trạng mất kiểm soát tay lái. Nhiều chủ xe cho biết, chỉ cần một ly rượu nhỏ cũng đủ làm chậm phản ứng trong tình huống khẩn cấp.
Nghe nhạc nhẹ hoặc trò chuyện để tỉnh táo
Mẹo hữu ích để lái ô tô ban đêm an toàn là nghe nhạc nhẹ hoặc trò chuyện với những người xung quanh nhằm giữ sự tỉnh táo. Âm nhạc giai điệu vừa phải giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và ngăn buồn ngủ trên những hành trình dài. Bên cạnh đó, việc nói chuyện với bạn bè, người thân hoặc gọi điện qua thiết bị rảnh tay cũng giúp xua tan mệt mỏi, tăng sự tập trung và phản xạ tốt hơn khi di chuyển ban đêm.
Không lái liên tục quá nhiều giờ
Hiện tại, luật an toàn giao thông tại Việt Nam, người lái không được điều khiển xe quá 4 giờ mà phải nghỉ ngơi ít nhất 15 phút (áp dụng cho xe khách, xe tải) hoặc nghỉ 5 phút (áp dụng cho xe buýt, xe taxi). Tổng thời gian lái xe không được vượt quá 10 giờ/ngày và 48 giờ/tuần.
Đối với xe cá nhân, xe gia đình cũng nên ứng dụng phương pháp này nhằm giúp phục hồi thể trạng, giảm mệt mỏi. Lời khuyên từ những chủ xe lâu năm cho biết, nên chia hành trình thành những chặng nhỏ. Trong quá trình di chuyển, kết hợp uống nước, thư giãn và vận động nhẹ. Nhờ đó kiểm soát tốt tinh thần, thạng thái cơ thể và đảm bảo an toàn.
Lưu ý quan trọng trước khi bắt đầu chuyến đi ban đêm
Kiểm tra/vệ sinh kính chắn gió, gương chiếu hậu
Trước mỗi chuyến đi ban đêm, việc vệ sinh kính chắn gió và điều chỉnh gương chiếu hậu là bước không thể bỏ qua. Kính bẩn, trầy xước hay ố vàng dễ làm tán xạ ánh sáng, gây lóa khi gặp đèn pha xe ngược chiều. Gương đặt sai vị trí hoặc bám bụi khiến góc quan sát hạn chế, tăng nguy cơ điểm mù và va chạm. Một số chủ xe kỹ tính còn kiểm tra cả gạt mưa, dung dịch rửa kính, chức năng sấy kính nhằm giảm thiểu tối đa rủi ro trong điều kiện di chuyển thiếu sáng.
Kiểm tra hệ thống đèn pha/cos, đèn hậu
Trước khi khởi hành ban đêm, kiểm tra hệ thống đèn pha, cos và đèn hậu là bước quan trọng để đảm bảo tính an toàn. Trường hợp đèn mờ, lệch góc hoặc bóng cháy, tầm nhìn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Kiểm tra áp suất lốp, hệ thống phanh, nhiên liệu
Trước khi lái xe ban đêm, hãy kiểm tra áp suất lốp, hệ thống phanh và nhiên liệu để đảm bảo hành trình trơn tru, an toàn. Lốp đủ áp suất giúp xe bám đường tốt, hạn chế nổ lốp khi phanh gấp. Phanh cần nhạy, không kêu hay giật. Đồng thời, chắc chắn bình nhiên liệu đủ đầy, tránh rủi ro hết xăng giữa đoạn đường vắng.
Lắp thêm đèn sương mù nếu cần thiết
Nên cân nhắc lắp thêm đèn sương mù nếu thường xuyên di chuyển ban đêm, đặc biệt là di chuyển dưới trời mưa lớn, đoạn đường có sương dày. Đèn sương mù giúp chiếu sáng rõ mặt đường gần xe, hỗ trợ nhận diện vạch kẻ và vật cản nhỏ mà đèn cụm đèn pha/cos khó chiếu tới.
Giảm độ sáng màn hình điện tử trong xe
Giảm độ sáng màn hình điện tử trong xe trước lái xe ô tô ban đêm là thói quen quan trọng giúp bảo vệ mắt và duy trì sự tập trung. Ánh sáng quá mạnh từ màn hình giải trí hay bảng đồng hồ dễ gây lóa, phản chiếu lên kính lái và làm mắt nhanh mỏi. Nếu xe không có chế độ tự động, người lái nên chỉnh thủ công độ sáng ở mức vừa phải để hạn chế phân tâm nhằm giữ tầm nhìn rõ ràng.
Nắm rõ lộ trình di chuyển, chuẩn bị sẵn GPS
Trước chuyến đi ban đêm, việc nắm rõ lộ trình và chuẩn bị GPS là yếu tố then chốt để chủ động xử lý tình huống. GPS không chỉ hỗ trợ định vị và dẫn đường chính xác mà còn cảnh báo tắc đường, tai nạn hay khu vực hạn chế. Đặc biệt, chế độ chỉ dẫn bằng giọng nói giúp người lái tập trung vào việc vào lái xe, tránh phân tâm bởi màn hình. Khi có sẵn kế hoạch di chuyển và công cụ hỗ trợ đáng tin cậy, hành trình lái xe đêm sẽ trở nên an toàn hơn rất nhiều.
Trang bị đầy đủ dụng cụ hỗ trợ khẩn cấp
Không chỉ riêng khi lái xe ban đêm mà cả ban ngày, việc chuẩn bị đầy đủ bộ dụng cụ hỗ trợ khẩn cấp là yếu tố không thể bỏ qua. Việc này giúp xử lý kịp thời khi xe gặp sự cố, nhất là ở những đoạn đường vắng. Các vật dụng nhỏ gọn này mang lại sự chủ động, giảm rủi ro và bảo đảm an toàn cho những tình huống phát sinh bất ngờ trên mọi hành trình.
Lái xe đêm đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sự tỉnh táo và tuân thủ các nguyên tắc an toàn. Hy vọng sau bài viết này, bạn sẽ tích lũy thêm kinh nghiệm lái xe ô tô ban đêm an toàn, giúp mỗi hành trình trở nên yên tâm và thoải mái hơn, dù trong điều kiện thiếu sáng hay thời tiết bất lợi.
Zalo